Chemioterapia – leczenie chemioterapeutyczne (cytostatyczne)

Co to jest chemioterapia / leczenie chemioterapeutyczne nowotworów

Chemioterapia przyniosła w latach 90. XX wieku dalszy postęp w leczeniu raka. Dzięki temu udało się zmienić perspektywy życiowe wielu pacjentów i dać im nadzieję na powrót do zdrowia.

Chemioterapia polega na stosowaniu lekarstw cytostatycznych (ograniczających rozrastanie) i cytotoksycznych (działających niszcząco) w formie zastrzyków dożylnych lub infuzji, rzadziej w postaci tabletek, które są podawane pod nadzorem lekarza w ciągu kilku minut lub godzin w celu spowolnienia rozmnażania czy bezpośredniego niszczenia szybko rozrastających się komórek (komórki rakotwórcze). Istnieje wiele substancji stosowanych w chemioterapii, niektóre są nawet pochodzenia naturalnego. Konkretny „koktajl“ jest zawsze odpowiednio przygotowany w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania raka.

Chemioterapia 

Osobno chemioterapia jest wybierana jako główna metoda leczenia tylko dla małej liczby pacjentów w zależności od rodzaju nowotworu i jego wrażliwości na substancje chemioterapeutyczne. Osobno stosowana chemioterapia jest bardzo skuteczna w przypadku białaczki i chłoniaka Hodgkina, jednak częstość występowania tych rodzajów raka w porównaniu z wszystkimi chorobami nowotworowymi stanowi tylko niecałych 10%. Częściej chemioterapię stosuje się jako pomoc przy tzw. leczeniu adjuwantowym, gdzie łączy się ją z chirurgicznym usunięciem nowotworu i promieniowaniem, i to jak przed wyborem głównej metody leczenia, tak i po jego zakończeniu z celem zniszczenia ewentualnych przerzutów. Chemioterapia jest również bardzo często wykorzystywana tylko jako paliatywne rozwiązanie w przypadku nieuleczalnych chorób, gdy przedłuża życie pacjenta tylko o kilka miesięcy, a tym samym pomoże mu pogodzić się z losem oraz umrzeć godnie i spokojnie.

Cytostatyki

Niestety leki chemioterapeutyczne (cytostatyki) na razie nie są w stanie rozróżniać komórek rakowych od szybko dzielących się komórek zdrowych, z tego powodu chemioterapia wpływa np. na zdrowe komórki szpiku kostnego, tkanki jelit, komórki organów rozrodczych, mieszków włosowych. Negatywne działanie na zdrowe komórki z sobą przynosi szereg niepożądanych skutków ubocznych. Żeby zdrowe tkanki miały czas na regenerację po działaniu chemioterapeutyków, leczenie przebiega w stanowionych cyklach.

Do najczęstszych i najbardziej obawianych niepożądanych skutków ubocznych należą nudności, wymioty, biegunka albo zaparcie i wypadanie włosów. Typowe jest obniżenie ilości trombocytów połączone z obfitym krwawieniem (siniaki, krwawienie dziąseł, krwawienie z nosa, krew w moczu i w stolcu), anemia (niedokrwistość, spadek liczby krwinek czerwonych), zmęczenie, osłabiony układ odpornościowy, a tym samym zwiększona podatność na infekcje. Niektórym niepożądanym skutkom można zapobiegać lekarstwami, które są często podawane prewencyjnie.

W trakcie leczenia chorób nowotworowych istotną rolę odgrywa właściwa dieta, ograniczanie cukrów, z których komórki nowotworowe czerpią energię i rosną, odpowiednie uzupełnianie niezbędnych witamin i minerałów, regularny ruch na świeżym powietrzu oraz unikanie ponurych myśli i uczuć.