Rak piersi (nowotwór piersi, rak gruczołu sutkowego) – C50
Rak piersi jest nowotworem gruczołu sutkowego i jest jednym z najczęstszych chorób nowotworowych u kobiet, jednak w wyjątkowych przypadkach mogą zachorować również mężczyźni. Chociaż liczba chorych ma tendencję wzrostową, szanse na wyleczenie i przeżycie są o wiele większe niż kiedykolwiek wcześniej ze względu na większą świadomość o tym, jak ważne jest wczesne wykrycie objawów, samobadanie i profilaktyczne badania mammograficzne. Jednak według najnowszych danych statystycznych rokrocznie odnotowuje się ponad 1,7 milionów przypadków raka piersi, a w krajach mniej rozwiniętych wysoką śmiertelność.
Przyczyny choroby raka piersi
Czynnikami ryzyka choroby są czynniki genetyczne i hormonalne, odżywianie i czynniki środowiskowe. Najistotniejszym czynnikiem ryzyka jest wiek, raka piersi ma 85% pacjentek powyżej 45 roku życia, jednak granica wieku obniża się nieustannie, a z chorobą nowotworową piersi możemy spotkać się obecnie u znacznie młodszych kobiet. Nawet dwukrotnie większe ryzyko dotyczy kobiet, które mają nowotwór w rodzinie. Na powstanie raka piersi mają wpływ również czynniki hormonalne, większe ryzyko grozi kobietom, które rozpoczęły miesiączkowanie przed 12 rokiem życia, pierwsze dziecko urodziły aż po 30 roku życia oraz kobietom, które przebyły menopauzę po 50 roku życia. Swoją rolę odgrywa również wpływ kobiecych hormonów płciowych, estrogenów. Zwiększone ryzyko występuje w trakcie hormonalnej terapii zastępczej – HRT, np. w okresie menopauzy, stosowanej do złagodzenia niepożądanych objawów po operacji macicy lub jajników. Wpływ długotrwałego stosowania środków antykoncepcyjnych na powstanie raka piersi jest do dzisiaj przedmiotem badania, jak jednak wskazują wyniki niektórych badań, ryzyko jest zwiększone. Uwzględnić trzeba również styl życia, ryzyko wzrasta przy nadwadze, osłabionym układzie immunologicznym, zwiększonej konsumpcji tłuszczów, paleniu lub nadmiernym spożywaniu alkoholu.
Objawy choroby raka piersi
Najczęstszym pierwszym objawem schorzenia, który nas zaprowadzi do lekarza, jest wykrycie guzka, zgrubienia lub stwardnienia w piersi. Ten guzek jest pierwszym symptomem u większości chorych. Niekiedy może pojawić się wyciek z brodawki lub jej wciągnięcie, skóra może być zaczerwieniona, opuchnięta, przypominającą skórę pomarańczy. Guzek nie musi występować tylko tylko w piersi, ale i pod pachą lub pod obojczykiem, gdzie znajdują się węzły chłonne. Tkanka piersiowa jest obficie przetkana naczyniami krwionośnymi, którymi komórki nowotworowe mogą się rozprzestrzeniać i powodować obrzęki w innych miejscach.
Zapobieganie rakowi piersi
Udowodniono, że regularna aktywność fizyczna 5 godzin tygodniowo obniża ryzyko powstania raka piersi nawet o 38%. Również silny układ immunologiczny zapobiega szerzeniu się komórek nowotworowych. Oprócz eliminacji czynników ryzyka należy pamiętać o regularnym samobadaniu piersi w okresie po menstruacji, które może wcześnie wykryć ewentualne zmiany w tkance piersiowej. Po 45 roku życia kobieta ma prawo do wykonania profilaktycznego badania mammograficznego w odstępie dwóch lat. W związku z ciągle zwiększającą się liczbą kobiet z nowotworem piersi uważa się o obniżeniu tej granicy wiekowej.
Wpływ układu immunologicznego na raka piersi
Jeżeli zbierze się więcej czynników ryzyka, w chwili, kiedy układ immunologiczny jest osłabiony, organizm nie ma szans się im oprzeć. Kobiety, które mają raka piersi w rodzinie, powinny nie zaniedbywać regularnego wzmacniania układu immunologicznego. Ryzyko zachorowania na raka piersi grozi i bez predyspozycji genetycznych, zatem odporność jest podstawowym ogniwem dobrej profilaktyki. Odporność stawia czoła niepożądanym komórkom prawie nieprzerwanie, wystarczy jednak drobne osłabienie, a komórki nowotworowe umkną uwadze organizmu, w następstwie czego może powstać nowotwór.